Ocak ayının ilki, yeni bir yılı, yeni bir ayı ve kamu malı eserler listesine yeni girişleri müjdeliyor. 2024 yılında pek çok popüler fikri mülkiyetin telif hakkı korumasını kaybettiği görüldü; özellikle de Mickey Mouse'un ilk yinelemesi — 2025, kayda değer eklemelerden adil bir pay alıyor. 1 Ocak 2025 itibarıyla birçok ikonik kitap ve karakter artık ücretsiz olarak halka açık hale geliyor. Ernest Hemingway'in orijinal Temel Reis'e “Silahlara Veda” eseri.
2025'te kamu alanına girecek popüler fikri mülkiyetlerin listesi
1929'a ait çalışmalar ve 1924'e ait ses kayıtları artık ABD'de herkese açık Bu, Kükreyen 20'ler boyunca yayınlanan tüm kitapların, filmlerin, şarkıların ve sanat eserlerinin telif hakkı korumasının olmadığı anlamına geliyor ve bu da 2025'i kamu malı açısından önemli bir yıl haline getiriyor.
İşte kullanımı yeni ücretsiz olan en dikkat çekici eserlerden bazıları.
Bir çalışma kamu malı olduğunda, telif hakkı koruması yoktur; bu, herkesin boş zamanlarında onu kullanabileceği ve üzerine eklemeler yapabileceği anlamına gelir.
Duke Üniversitesi Kamusal Alan Çalışmaları Merkezi direktörü Jennifer Jenkins, “Ücret yok, lisans yok, sahibini takip etmek yok, izin yok” dedi. 2024'te Haberler'den Lee Cowan'a söyledi.
Kamu alanı nasıl çalışır?
Telif hakkı, orijinal bir eseri sınırlı bir süre boyunca korur. Bu koruma sona erdiğinde eser kamu alanına girer. Kurucu babalar, bu kavramı ABD Anayasası'na, “bilimin ve faydalı sanatların ilerlemesini teşvik etmek” amacıyla fikri mülkiyet maddesi kapsamında yazdılar.
Ancak kamu alanını düzenleyen yasalar yanıltıcı olabilir. Örneğin: Mickey Mouse 2024'te insanlara geri dönse de, bu sınıflandırma yalnızca 1928'deki “Steamboat Willie” filmindeki ilk görünümü için geçerliydi. Mickey'nin beyaz eldiven giymeye başlaması ancak 1929'da gerçekleşti; bu da bu özelliğin kamuya açık olarak yeniden yorumlanmasının bu yıla kadar telif hakkı ihlaline yol açabileceği anlamına geliyordu.
Fikri mülkiyet ne zaman kamu alanına girer?
ABD'de belirli bir mülk için telif hakkı korumasının süresi çeşitli unsurlara bağlıdır. Genel olarak 1978'den önce yayımlanan veya tescil edilen eserler için bu süre 95 yıldır. Bu tarihten sonra oluşturulan eserler için koruma genellikle eser sahibinin ömrü artı 70 yıl boyunca geçerlidir.
Jenkins, “Kamu malı telif hakkının ölümünü temsil etmiyor” dedi. “Bu, telif hakkının yaşam döngüsünün yalnızca ikinci kısmı.”
2026'da kamu alanına neler girecek?
2026, 1930'dan kalma eserlerin telif haklarını kaybetmesiyle kamu malı açısından heyecan verici bir yıl daha olacak. Betty Boop, Mickey Mouse'un köpeği Pluto ve arkadaşı Clarabelle Cow, genç dedektif Nancy Drew, MC Escher'in “The Bridge” filmi, Agatha Christie'nin Miss Marple'ı ve daha fazlasının ilk versiyonları için koruma sona erecek.
Lee Cowan bu rapora katkıda bulunmuştur.
Daha
Leo Rocha
Leo Rocha, CBSNews.com'un dijital yapımcısıdır. Leo daha önce VICE, HuffPost ve Mic gibi yayın organları için yazmıştı. Genellikle sosyal konulara ve eğlenceye odaklanan genel ve trend haberleri ele alıyor.
2025'te kamu alanına girecek popüler fikri mülkiyetlerin listesi
1929'a ait çalışmalar ve 1924'e ait ses kayıtları artık ABD'de herkese açık Bu, Kükreyen 20'ler boyunca yayınlanan tüm kitapların, filmlerin, şarkıların ve sanat eserlerinin telif hakkı korumasının olmadığı anlamına geliyor ve bu da 2025'i kamu malı açısından önemli bir yıl haline getiriyor.
İşte kullanımı yeni ücretsiz olan en dikkat çekici eserlerden bazıları.
- Ernest Hemingway'in “Silahlara Veda” kitabı
- William Faulkner'ın “Ses ve Öfke” adlı eseri
- Agatha Christie'nin “Yedi Kadran Gizemi”
- Arthur Wesley Wheen tarafından çevrilen Erich Maria Remarque'ın “Batı Cephesinde Her Şey Sessiz” adlı eserinin ilk İngilizce versiyonu
- Patrick Hamilton'dan “Halat”
- “The Karnival Kid”, Mickey Mouse'un ilk konuşan görünümü ve kendine özgü beyaz eldivenlerinin ilk kez piyasaya çıkışı ve diğer 11 Mickey şortu
- Robert Florey ve Joseph Santley'nin yönettiği, Marx Kardeşler'in ilk uzun metrajlı filmi “The Cocoanuts”
- Disney'in ilk “Silly Symphony” kısa filmi “The Skeleton Dance”, Walt Disney tarafından yönetildi ve Ub Iwerks tarafından canlandırıldı.
- Alfred Hitchcock'un yönettiği ilk sesli filmi “Şantaj”
- King Vidor'un yönettiği “Hallelujah”, tamamı siyahi oyunculardan oluşan ilk büyük stüdyo filmlerinden biri olarak değerlendiriliyor.
- EC Segar'ın “Thimble Theatre” çizgi romanı “Gobs of Work”te yer alan Temel Reis karakteri
- Le Petit Vingtième dergisinin “Les Aventures de Tenten” adlı çizgi romanında yer alan Hergé'nin Tenten karakteri
- “Singin' in the Rain” müziği Nacio Herb Brown'a, sözleri Arthur Freed'e ait.
- George Gershwin'in bestelediği “Paris'te Bir Amerikalı”
- “Tiptoe Through the Tulips”in müziği Joseph Burke'e, sözleri Alfred Dubin'e ait.
Bir çalışma kamu malı olduğunda, telif hakkı koruması yoktur; bu, herkesin boş zamanlarında onu kullanabileceği ve üzerine eklemeler yapabileceği anlamına gelir.
Duke Üniversitesi Kamusal Alan Çalışmaları Merkezi direktörü Jennifer Jenkins, “Ücret yok, lisans yok, sahibini takip etmek yok, izin yok” dedi. 2024'te Haberler'den Lee Cowan'a söyledi.
Kamu alanı nasıl çalışır?
Telif hakkı, orijinal bir eseri sınırlı bir süre boyunca korur. Bu koruma sona erdiğinde eser kamu alanına girer. Kurucu babalar, bu kavramı ABD Anayasası'na, “bilimin ve faydalı sanatların ilerlemesini teşvik etmek” amacıyla fikri mülkiyet maddesi kapsamında yazdılar.
Ancak kamu alanını düzenleyen yasalar yanıltıcı olabilir. Örneğin: Mickey Mouse 2024'te insanlara geri dönse de, bu sınıflandırma yalnızca 1928'deki “Steamboat Willie” filmindeki ilk görünümü için geçerliydi. Mickey'nin beyaz eldiven giymeye başlaması ancak 1929'da gerçekleşti; bu da bu özelliğin kamuya açık olarak yeniden yorumlanmasının bu yıla kadar telif hakkı ihlaline yol açabileceği anlamına geliyordu.
Fikri mülkiyet ne zaman kamu alanına girer?
ABD'de belirli bir mülk için telif hakkı korumasının süresi çeşitli unsurlara bağlıdır. Genel olarak 1978'den önce yayımlanan veya tescil edilen eserler için bu süre 95 yıldır. Bu tarihten sonra oluşturulan eserler için koruma genellikle eser sahibinin ömrü artı 70 yıl boyunca geçerlidir.
Jenkins, “Kamu malı telif hakkının ölümünü temsil etmiyor” dedi. “Bu, telif hakkının yaşam döngüsünün yalnızca ikinci kısmı.”
2026'da kamu alanına neler girecek?
2026, 1930'dan kalma eserlerin telif haklarını kaybetmesiyle kamu malı açısından heyecan verici bir yıl daha olacak. Betty Boop, Mickey Mouse'un köpeği Pluto ve arkadaşı Clarabelle Cow, genç dedektif Nancy Drew, MC Escher'in “The Bridge” filmi, Agatha Christie'nin Miss Marple'ı ve daha fazlasının ilk versiyonları için koruma sona erecek.
Lee Cowan bu rapora katkıda bulunmuştur.
Daha
Leo Rocha
Leo Rocha, CBSNews.com'un dijital yapımcısıdır. Leo daha önce VICE, HuffPost ve Mic gibi yayın organları için yazmıştı. Genellikle sosyal konulara ve eğlenceye odaklanan genel ve trend haberleri ele alıyor.